Prachtige titel, vind ik. Deze titel is een vooraankondiging van een tentoonstelling. Over de digitalisering van ons werk. Hier schreef mijn collega HR manager over, tijdens haar “keek op de week”. Iedere week aandacht voor een overdenking. Een interessante hersenspinsel of een prikkelend item binnen ons mooie HR vak. Gaaf! Als interimmer mag ik een poosje mee liften op haar mailinglijst. Afgelopen week dus over verdwijn- en verschijn banen. Gedachten gingen terug.
Mijn eerste college dit jaar, voorgezeten door professor Bob de Wit, stond ook juist in dat teken. We stevenen af op een digitaal tijdperk, zo luidde zijn devies. Dat betekent de komende jaren wat voor de betaalde arbeid. Ik tekende op: eenderde van de banen blijft. Tweederde verdwijnt. De middengroep aan functies valt weg. Daar neemt de technologie het over. Intelligente banen blijven, behoudens kappers (fijn voor mijn pluizen bos) en schoonmakers. Trouwens, de kapper is voor mij tamelijk intelligent. Tijdens de eerste lockdown werd dat door menigeen bevestigd. Je snapt dat we in de pauze hierover doorspraken. We waren aangenaam verrast door de waterval aan informatie en het hysterische enthousiasme van de professor. Ik verdenk hem ervan dat hij genoot van het confronterende. Vragen: hoe ga je daarop anticiperen? Wat betekent dat voor onze maatschappij, voor ons economische model? Over de exploitatie van je business?
“Nu doet een robot er nog lang over iets te leren, maar daarna streeft de robot de mens voorbij.”
We werden getrakteerd op veel aansprekende filmpjes, met de robot als vervanger van de mens. Als vervanger van de HR adviseur, tijdens werving- en selectie procedures. Hilarische taferelen. Oergeestig. Maar absoluut realistisch. Een sollicitatiegesprek met de robot: laat je rode pumps maar thuis. Daar doet ie dan weer niks mee. Saai! De digitalisering dendert voort. Die trein stopt niet meer. Waarschijnlijker is het om snel in te stappen. Het onderdeel te laten zijn van je HR-strategie.
Deze beweging gaat snel. Maar het verdwijnen van functies en werkwijzen is van alle tijden. In de “keek” werd gevraagd: is het verdwijnen van functies herkenbaar? Tuurlijk. Functies die ik opbouwde in 2000 zijn nu alweer vergeten. Ik bracht zelf jaren terug nog een met de hand geschreven brief naar de typekamer! Ik behoor tot de senioren hè! Als een dolle was eenieder toen de elektrische typemachine, met correctietoets, haar intrede deed. Nu zitten we op de Skype! Ik bedoel maar. Tussen de typemachine en Skype hebben we nog geploeterd met WordPerfect 4.1. Met het onbegrijpelijke onderwaterscherm. Processen, die we accepteerden en overleefd hebben. Althans de meesten onder ons. Wat dacht je van de boekhouder: met zijn telmachine. Onwetend nog over wat excel voor hem in petto had. De putjesschepper! Nu vaak gekscherend gebruikt, maar de functie bestond.
Mijn lieve vader was schade-expert. Hij schreef zijn rapporten met de hand. Urenlang, met prachtige regelmatige letters. Totdat in zijn thuiskantoor een immense telex werd geplaatst. Ja, telex. Ff googelen. Dat kreng sprong totaal onverwachts aan. Een hartverzakking kreeg je van dat geluid. Maar plots had hij de basis van zijn rapport: een soort van digitaal. Voorbeelden te over. Heuse revoluties, die toen ook al invloed hadden op het productieproces, tijd, geld, baanverlies en noodzakelijke omscholingen.
Nu doet een robot er nog lang over iets te leren, maar daarna streeft de robot de mens voorbij. Mooi toch, zegt de 1, griezelig roept de ander. Wat je ook vindt: just a fact! We kunnen leren anders met het (werkbare) leven om te gaan: work-life balance. Omarm het. Go with the flow.
Tot slot een weetje: in 1997 verloor Kasparov van de computer. Dat was een belangrijk moment in de opkomst van de kunstmatige intelligentie. Inmiddels een niet meer te stoppen rollercoaster.
Met dank aan de Professor. Het was een tof en ja….een beetje griezelig college.
Warme groet